Thí nghiệm bê tông

Thí nghiệm bê tông là hoạt động quản lý chất lượng rất cơ bản trong các công trình xây dựng.
Mục đích của thí nghiệm bê tông là đánh giá chất lượng bê tông xem có đạt yêu cầu (mác bê tông) như trong tính toán kết cấu hay không, từ đó xác định xem có đạt yêu cầu chịu lực của kết cấu hay không.
Như đã giới thiệu trong bài viết về Bê tông cốt thép, Bê tông đóng vai trò chịu nén trong kết cấu (thép thì chịu kéo) nên việc thí nghiệm bê tông để xác định sức chịu nén bê tông ra sao, tức là mác bê tông bao nhiêu?
Có vài cách xác định chất lượng bê tông:
– Thí nghiệm bằng súng bắn bật nảy: Đây là phương pháp thí nghiệm bê tông sau khi bê tông đã đủ độ tuổi phát triển (sau 28 ngày). Phương pháp này ưu điểm là thực hiện nhanh, ít tốn kém, kỹ thuật không phức tạp nhưng nhược điểm là kết quả chỉ mang tính tương đối.

Nguyên lý hoạt động: Sau khi nén lò xo lại, bấm nút cho đầu súng va đập thẳng vào khối bê tông, máy sẽ ghi lại các thông số từ việc bê tông phản lực lại từ đó tính toán ra mác bê tông. Hiện đã có súng hiện đại hơn có màn hình điện tử, trị số tính toán sẽ hiển thị lên màn hình.
Thí nghiệm bằng cách khoan lấy mẫu: Với các khối bê tông đã đổ đủ 28 ngày, người ta khoan để lấy ra một mẫu thực rồi đem đi nén cho đến khi phá hủy để xác định cường độ bê tông. Việc này ít xảy ra nhưng sẽ rất hữu ích khi việc bắn bằng súng cho kết quả không đạt yêu cầu thì cần dùng đến phương pháp này để xác định thất chính xác. Nếu vẫn không đạt yêu cầu thiết kế thì buộc phải phá dỡ để làm lại. Phương pháp này cũng áp dụng khi xác định chất lượng kết cấu để tính toán cải tạo, nâng tầng ngôi nhà.
Thí nghiệm bằng cách nén mẫu cho đến khi phá hủy
Thực hiện theo TCVN 10303:2014 – Bê tông. Kiểm tra và đánh giá cường độ chịu nén của bê tông.
Với quy mô nhà ở gia đình, mỗi đợt đổ bê tông dầm + sàn thì sẽ lấy tổ hợp mẫu gồm 3 mẫu đúc rồi bảo dưỡng đủ 28 ngày đem đi nén thử.
Mẫu bê tông có thể có hai phương pháp đúc mẫu và tính toán là đúc mẫu hình lập phương 15cm x 15cm x 15cm và mẫu hình trụ tròn 15cm x 30cm. Mẫu được ghi chép ngày giờ đổ mẫu, ngày giờ xe tải chở đến, từ trạm trộn nào,… dán lên mặt từng mẫu.

Sau khi bảo dưỡng 28 ngày, các mẫu này đem đến các phòng thí nghiệm tiêu chuẩn để tiến hành nén cho đến khi phá hủy. Các đồng hồ đo lực sẽ cho biết sức chịu tải của mẫu, cũng là để tính ra mác bê tông xem có đạt chất lượng hay không.
Việc tính toán tính mác là công việc phức tạp, chúng tôi không trình bày ra đây. Tuy nhiên chúng tôi khuyến nghị quý gia chủ nên thực hiện việc lưu mẫu và thí nghiệm để xác định chất lượng kết cấu ngôi nhà mình, cũng là điều kiện để nghiệm thu thanh toán với nhà thầu xây dựng.