Tường xây gạch

Tường xây gạch là kết cấu bao che phổ biến nhất trong nhà ở dân dụng. Tường gạch dùng cho các bức tường che chắn bên ngoài và cũng cho các bức tường ngăn chia phòng bên trong căn nhà. Tường xây gạch có thể cũng là kết cấu chịu lực nếu ngôi nhà xây kiểu truyền thống, tường chịu lực, xây 1 tầng kiểu nhà cấp 4 hoặc cùng lắm 2 tầng.
Gạch dùng để xây tường có thể là gạch đất nung hoặc gạch bê tông, gạch nhẹ ,… nhưng phải đảm bảo chất lượng thể hiện ởi việc kích thước đồng đều, rất ít cong vênh, sứt mẻ, gạch đều màu. Với các dự án lớn gạch trước khi đưa vào phải được đi thí nghiệm, với các nhà ở gia đình thì việc thí nghiệm ít nhưng các gia chủ cũng cần xem xét kỹ về chất lượng gạch xây trước khi cho phép sử dụng tại công trình. Hiện nay gạch thường được đóng trong các pallet và bọc bao nilon từ các nhà máy chở thẳng đến công trường nên chất lượng tương đối yên tâm.
Một số vấn đề kỹ thuật xây tường:
Gạch xây: Có một số loại gạch xây có thể sử dụng để xây nhà ở gia đình như gạch đất nung truyền thống (gạch rỗng, gạch đặc / gạch đinh); gạch cốt liệu bê tông, gạch chưng áp, tấm tường lớn,… Gạch đất nung tuy sử dụng tài nguyên đất sét đang ngày càng khan hiếm , khi nung phát thải khí CO2 nên không có lợi về môi trường song vẫn là loại gạch phù hợp nhất cho việc xây dựng nhà ở gia đình.
Kích thước viên gạch rất đa dạng, viên chuẩn phải 10cm nhưng nhiều nhà SX chỉ làm 8cm dẫn đến tường mỏng hơn. Quý chủ nhà cần lưu ý làm rõ.
Định vị tường: Trước khi tiến hành xây dựng cần xem bản vẽ kỹ lưỡng, định vị bức tường xây bắng các mốc cố định tránh nhầm vị trí, cao độ, ..
Vữa xây: Vữa xây được đảm bảo sử dụng vữa trộn sẵn hoặc tự trộn thì cát và xi măng phải tốt, trộn theo tỷ lệ nhất định. Hiện trên thị trường có các loại vữa trộn sẵn từ nhà máy đóng bao, các gia chủ nên sử dụng loại đó để đảm bảo chất lượng.
Thường là vữa xây mác 75 thì tỷ lệ các thành phần là:
Lanh tô trong các ô cửa: Lanh tô là thanh bê tông phía trên cửa sổ, cuawr đi để chịu lực các hàng gạch trên cửa rồi chuyển lực sang hai bên. Các ô cửa phải được làm các lanh tô bằng bê tông đúc sẵn bên dưới mang lên gác hoặc đổ tại chỗ. Lanh tô phải dày tối thiểu 10cm, đâm sâu hơn mép cửa mối bên 20cm. Thép trong bê tông lanh tô phải để các thép chịu lực bên phía dưới lanh tô.

Tường và cột bê tông phải có râu thép: Việc liên kết giữa tường và các cột bê tông, vách bê tông phải có “râu thép” là thanh thép cắm ngàm vào tường và cột bê tông để hạn chế các vết nứt sau này. Râu thép này có thể được làm sẵn từ khi đổ bê tông cột song cũng có thể tạo ra bằng cách khoan lỗ nhỏ vào cột rồi cắm vào, có chét chất phụ gia. Khoảng cách theo chiều cao tường khoảng 50cm một râu thép như vậy.

Vấn đề đi đường ống điện, nước trong tường xây: Các đường ống điện và nước trong tường xây vẫn thường phải làm vậy. Trên lý thuyết nó có thể làm yếu tường nên đòi hỏi việc tính toán cắt tường chôn ống một cách chi tiết, tránh cắt quá nhiều tại một vị trí, cắt vừa đủ độ sâu để đặt ống. Với các ống lớn từ 60mm trở nên thì nên làm hộp kỹ thuật thay vì chôn ống vào tường. Phía bên ngoài ống phải được đặt lớp lưới thép nhỏ rồi mới tô trát tránh nứt lớp trát bên ngoài.
Xây tường theo chiều cao: Nếu là xây tường dày 200 (phổ biến loại này) thì cứ cứ 5 hàng dọc phải quay ngang 1 hàng để “khóa” tường. Các viên quay ngang này tốt nhất dùng loại gạch đặc ruột tránh nguy cơ bị thấm nước sau này.
Độ cao xây liền mạch: Không xây một đoạn tường cao quá 1.5m liên tục, xây xong chiều cao này phải chuyển sang xây đoạn khác chờ vữa cứng thêm, 3-4 tiếng sau mới quay lại xây thêm. Nếu xây quá cao liền mạch, các lớp vữa bên dưới chưa kịp cứng có thể gây đổ tường, tai nạn lao động và phí vật tư.
Vị trí treo đồ cần gia cố nếu xây gạch lỗ rỗng: Các vị trí sẽ treo đồ nặng như đồ nội thất, đồ vệ sinh,… cần được xây bằng gạch đặc sẽ chắc chắn khi sử dụng. Chân tường khu vệ sinh cũng nên xây gạch đặc độ cao khoảng 15cm trở lên hãy xây gạch lỗ rỗng.
Dưỡng ẩm: Gạch trước khi đưa vào xây phải tưới nước để tạo ẩm, sau khi xây xong 4-5 tiếng phải phun nước tạo ẩm, bảo dưỡng gạch thêm 3-4 ngày sau khi xây xong.
Chú ý khi xây tường rào cần tính đến khe lún: Khi xây dựng tường rào dài hơn 40m hoặc tại các vùng mà ta biết rõ nền đất khác nhau thì cần làm khe lún. Thực tế là đoạn tường dài sẽ có nguy cơ lún không đều vì địa chất theo chiều dài không hoàn toàn giống nhau dẫn đến nguy cơ lún không đều. Thêm nữa cũng cần tạo khoảng cách nhỏ giữa các đoạn tường để tường nở ra khi thời tiết nóng. Vậy thì cần thiết làm khe lún để cho từng đoạn tường lún khác nhau được lún thoải mái, khi nhiệt độ cao thì nở ra được, không giằng kéo, đẩy nhau nhau gây nứt tường, thậm chí kéo đổ cả đoạn tường. Vị trí làm khe lún sẽ là hai trụ tường áp sát nhau nhưng rời nhau từ móng đến đỉnh, có thể để khe nhỏ hoặc để kẹp xốp va hay vật liệu khác ở giữa.
Khe lún cũng cần được bố trí tại các vị trí giữa tường nhà với tường rào (độ lún khác nhau); giữa các khối nhà dài (ví dụ các khối nhà trường học áp sát nhau) để chúng tự do lún và dãn nở vì nhiệt.
Về tường xây không tô trát:
Tường xây không tô trát cũng rất phổ biến, với màu gạch đỏ, xây mạch thẳng hàng, đều nhau thì tính thẩm mỹ của bức tường là rất đẹp. Các quán cafe, nhà hàng rất hay sử dụng phong cách này. Và ngày càng nhiều kiến trúc sư, quý gia chủ ưa thích phong cách này, áp dụng cho các ngôi nhà ở gia đình, cho cả các bức tường bên ngoài, một mảng hoặc toàn bộ tường nội thất hay là sân vườn, tường rào,..

Kỹ thuật xây gạch không tô trát: Cần phải lựa chọn gạch, có các nhà máy SX riêng loại gạch không tô trát này, đảm bảo viên gạch đều về màu sắc và kích thước. Khi xây tường người thợ phải có khuôn để đổ vữa đảm bảo chiều dày và kích thước vữa như nhau trước khi đặt gạch lên. Sau khi gõ nhẹ viên gạch thì còn phải vét vữa tạo mạch vữa ở giữa các hàng, các viên được đều, đẹp.
Một kiểu tường có tính mỹ quan, mộc mạc khác là tường đá ong, đa số màu nâu đỏ (phổ biến ở vùng quanh thị xã Sơn Tây, Hà Nội) và có một số nơi ở miền nam có đá màu xám. Tường đá ong mang lại vẻ đẹp mộc mạc đơn sơ nhưng tính thẩm mỹ cũng rất cao.

Hiện nay, để ứng dụng dễ dàng hơn và hạ giá thành, dễ vận chuyển đi xa thì các viên gạch thẻ đá ong, mỏng 2-3cm được SX nhiều. Thao tác ốp loại gạch này cũng như các loại gạch ốp thông thường, tính thẩm mỹ và độ bền lâu, giữ màu sắc tự nhiên vẫn đảm bảo.