Nội thất là phần quan trọng trong ngôi nhà, là nơi gắn bó với cuộc sống hàng ngày của các thành viên gia chủ ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng sống, cảm xúc hàng ngày của mọi thành viên, là nơi thể hiện cái tôi, gu thẩm mỹ, quan niệm sống, văn hóa, tín ngưỡng và tôn giáo của gia đình.
Từ thực tế quan trọng như vậy, chúng tôi khuyến nghị quý gia chủ nên quan tâm đến công việc thiết kế và thi công nội thất dù ngôi nhà của quý vị dự định xây dựng chỉ là ngôi nhà đơn giản.
Nhưng quý vị chọn ai để trao gửi phần việc nội thất: Kiến trúc sư nội thất hay cử nhân mỹ thuật hay một nhà thiết kế nói chung? Chúng tôi xin trình bày vài nội dung khác nhau để quý gia chủ có thể hiểu thêm về lĩnh vực này:
– Kiến trúc sư nội thất: Kiến trúc sư là người thiết kế trong lĩnh vực kiến trúc, bao gồm thiết kế quy hoạch, thiết kế công trình cả ngoại thất, nội thất và cảnh quan. Có nhiều kiến trúc sư đi sâu vào mảng nội thất hơn các mảng còn lại gọi là kiến trúc sư nội thất. Kiến trúc sư được đào tạo chuẩn mực, được cung cấp lượng kiến thức tổng thể đa ngành về nghệ thuật, thẩm mỹ, kiến thức khoa học như kết cấu, sức bền vật liệu, thông gió, chiếu sáng, âm học,…. nên sản phẩm nhìn chung đạt yêu cầu về khoa học. (Kiến trúc sư sẽ kết hợp với các kỹ sư chuyên môn tạo thành nhóm cùng thiết kế nếu công trình phức tạp). Nhưng xét về độ vừa mắt, độ hợp gu thẩm mỹ thì khó đánh giá vì nó cần có sự phù hợp với cảm nhận (taste) của từng quý gia chủ vốn rất khác nhau.
– Cử nhân mỹ thuật: Được đào tạo chủ yếu để thiết kế sáng tạo các sản phẩm mỹ thuật (cả mỹ thuật hội họa ~ sáng tác tranh ảnh và mỹ thuật công nghiệp ~ thiết kế sản phẩm). Nội thất nhà ở thì cũng có nét gần giống nhưng về bản chất không phải toàn bộ nội thất là chuyên môn của người làm hội họa, mỹ thuật. Nhưng giống nhau ở điểm người làm mỹ thuật có được cách cảm nhận cái đẹp, làm ra cái đẹp thì cũng ứng dụng tốt cho việc thiết kế nội thất nhà ở gia đình.
– Người trang trí nội thất (decorator): Theo cách hiểu thông thường thì người trang trí nội thất là danh từ bao trùm bao gồm cả người được đào tạo, có bằng cấp liên quan như kiến trúc sư thiết kế, cử nhân thiết kế nội thất và cũng có thể là người không có bằng cấp nhưng yêu thích và có năng khiếu trong công việc này. Đây là kiểu người làm “thực chiến” trưởng thành trong nghề bằng kiến thức và kinh nghiệm.
Thật khó có thể đưa ra một nhận xét rạch ròi ai làm coogn việc thiết kế thi công nội thất tốt hơn nhưng một vài phân tích dưới đây có thể làm cơ sở cho quý vị nghiên cứu:
– Nếu chỉ đơn thuần là trang trí (decoration hay nói ngắn gọn là decor; người làm trang trí nội thất là decorator) có thể hiểu là sự sắp đặt các đồ vật gần nhau, chỗ này để cái gì, chỗ kia treo cái gì, cái được chọn có hình dáng, chất liệu, đặc thù ra sao,…. Nếu đã có một không gian tương tự, ví dụ một căn phòng 5m*6m mà gia chủ ưng rồi, có thể sử dụng ý tưởng nội thất căn phòng đó rồi thay đổi chút ít thì là trang trí nội thất.
– Còn thiết kế nội thất (interior design, người thiết kế là interior designer) nó có nội hàm là có thể vẫn là sắp xếp, lựa chọn đồ vật nhưng buộc phải có yếu tố sáng tạo cái mới, có thể là nhào trộn một phần các cái cũ nhưng không chấp nhận copy rồi paste từ không gian này sang không gian kia dù là kích thước hai không gian y hệt nhau.
– Cùng chung đối tượng nhưng thiết kế nội thất có chủ ý mạnh về không gian hình khối, phân khu chức năng, tính ứng dụng kiến thức khoa học kỹ thuật như về thông gió, chiếu sáng, âm học,….Người thiết kế sẽ vẽ ra các kiểu đồ đạc nội thất phù hợp với không gian, với chủ đề chủ điểm ý tưởng thiết kế, kích thước đồ đạc là làm riêng cho không gian kiểu “may đo”. Còn người trang trí nội thất chỉ mạnh hơn về sắp xếp, bố trí, phối màu,.. các sản phẩm có sẵn đâu đó trên thị trường do một công ty nào đó đã SX ra (các cử nhân mỹ thuật đã vẽ kiểu đồ đó trước đây rồi, không có sự liên hệ với người trang trí cụ thể công trình này) nên nó có sự gần gũi với nghệ thuật xếp đặt, chứ ít khi người làm decor vẽ ra kiểu đồ đạc mới cho riêng không gian đang làm nội thất.
– Người làm trang trí nội thất thường có thiên hướng sử dụng một số thương hiệu quen dùng, đôi khi đóng vai nhà cung cấp đồ đạc nội thất thi công còn người thiết kế có thể chỉ bán bản vẽ thiết kế mà thôi.
– Sự phân biệt trên cũng mang tính tương đối bởi bản chất thiết kế nội thất và trang trí nội thất cũng có sự giao thoa nhiều. Nhiều đồ vật người thiết kế cũng không thể sáng tạo hết mà vẫn phải dùng các đồ có sẵn (ví dụ vật dụng trang trí như bình cắm hoa hay các sản phẩm công nghiệp như TV, máy nghe nhạc, …) và ngược lại người trang trí nội thất cũng làm riêng các kích thước như rèm cửa, một số tủ âm tường theo đặc thù căn phòng,…
– Lựa chọn thuê một người thiết kế hay một người trang trí nội thất cũng là câu hỏi khó bởi như trên trình bày ranh giới là khá mong manh và còn nhiều người thiết kế nội thất nhưng sự sáng tạo kém, bản chất vẫn là trang trí nội thất mà thôi. Nhìn chung quý vị thích một sản phẩm riêng rẽ, không đụng hàng, chỉ may đo cho riêng ngôi nhà của quý vị thì có thể thuê đội thiết kế đúng nghĩa. Nếu dễ dãi, không so đo nhiều chỉ cần không gian vừa ý có thể giống giống đâu đó rồi thì lựa chọn bên trang trí nội thất, thậm chí có thể ra các siêu thị bán đồ nội thất để lựa chọn đồ vừa ý mang về sử dụng. Tuy nhiên nếu buộc phải đưa ra lời khuyên thì vẫn là lựa chọn một kiến trúc sư thiết kế phù hợp sau một quá trình làm việc trao đổi ý tưởng rõ ràng cùng nhau. Một bản thiết kế như vậy thì quý vị vẫn có sự tính toán khoa học về âm học, ánh sáng, thông gió, hình khối, bố cục chuẩn mực và vẫn có được không gian hợp “gu” thẩm mỹ với phong cách và đặc điểm riêng mong muốn.
Tham khảo một định nghĩa trong tiếng Anh:
Interior designer: It is an art and science to make the space functional by understanding the behavior of the users
Interior decorator: It is ardorning the space by adding beautiful things in it, which enhance the beauty of the space.
P/s: Gần đây với sự phổ biến của các kênh truyền thông xã hội như youtube, facebook,…. thì một số công ty đã chi tiền mạnh cho truyền thông, truyền tải hình ảnh về họ như một bên làm nội thất đẳng cấp, sang trọng, quý phái, …. Nhưng xét kỹ thì họ là bên trang trí chứ ít sáng tạo, rập khuôn nhiều công trình khá giống nhau và chung một điểm là chi phí rất cao. Điều đó nảy sinh câu hỏi không rõ giá trị khách hàng nhận được và tin vào sự sang trọng, đẳng cấp mình thụ hưởng với lượng chi phí lớn bỏ ra có sự tương xứng hay không?
